Vocabulario Maya


Español
Maya
haber  yaan, antal
hábil  péeka’an
habitación  nah, otoch, taanah
habitar  kahakbal
habituar  suuktal, suuktah
habla  t’aan
hablar  t’aan
hacer  beet, meen, máak’an
hacha  báat
halagar  ki’imak óolt
halcón  kóos
hallar  kaxan
hallazgo  kaxan
hamaca  k’áan
hambre  wi’ih, taakil hanal
harto  nak óol
hasta  tak
hasta la vista  tu heel k’iin
hasta luego  tu heel k’iin
haz  ich, táan
hebra  tsíil, tíich’
hechicera  wáay (x), pulya’ah (x)
hechicero  wáay (h), pulya’ah (h)
hechizar  wáay, pul ya’ah
hedor  tu’, tu’il, book
helado  ke’el, síis
helado (postre)  ke’el ch’uhuk
helar  síiskun
hembra  ch’up, ch’up(x), ko’olel, ba’al (x)
hemorragia  tuul k’i’ik’
henchir  buut’
hender  buuh, heet, teeh
hendidura  k’oop
henequén  kih
henequenal  kúuchil kih
hepatitis  k’oha’anil ku meentik u chu’upul u táammel máak
herbario  máak u hach yohel ba’alo’ob ti’ xíiwo’ob
herbívoro  ba’alche’ ku haantik xíiw
herbolario  máak ku kaxtik xíiwo’ob utia’al u meent a ts’aakil yéetel utia’al u koneh.
heredad  kool
herida  yaah, loob
herir  ki’inpahal, loob
hermana  láak’ (x)
hermana menor  íits’in, ko’olel
hermana mayor  kiik
hermano  láak’
hermano mayor  suku’un
hermano menor  íits’in
hermoso  hats’uts
hermosura  hats’utsil
hernia  p’it tuuch, p’it chooch
herramienta  nu’ukul
herrero  men máaskab
hervir  look, lookankun
hidrofobia  sahakil ti’ ha’, ko’il
hidrografía  u xookil u ha’il yóok’ol kaab
hidropesia  k’oha’anil ku ts’aik ti’ máak tumen u yantal ha’ ich u wíinklil
hiedra  bolon tibi’
hiel  k’aah
hielo  ha’ chichkunta’an tumen ke’el wáa síis
hierba  xíiw
hierba graminea  aak
hierbatero  meen, máak ku ts’aak yéetel xíiwo’ob.
hierro  máaskab
hígado  táaman, táamne’el
higuera  k’o’och (x) 
higo  k’o’och
higo chumbo  núum tsutsuy
hija  waal (x)
hijo  aal
hilar  haax 
hilvanar  hul púuts’
hincar  xoltal, xoltah, xolkin
hinchado  chuup
hinchar  chuup, chu’upul
hinchazón  chuup
hipo  tuk’ub
hispano  káastlan wíinik
historia  u tsikbalil wáa u xookil ba’ax ucha’an
hocico  ni’
hogar  otoch, nah, nahil, taanah
hoja  le’
hojalatero  utskinah
hojear  walak’
holgazán  ma’k’óol, hooykep
holgazana  hooypel
hollejo  saay, saayel
hollín  sabak, yabak nah
hombre (humano)  wíinik, may
hombre (vaón)  xiib (h)
hombro  keléembal, keléenbal
homicida  kíinsah wíinik, kíinsah may
homosexual  ch’upul xiib, kankalas
honda  yúuntun
hondo  taam
hongo  kuuxum
hongo rojo  chacha waay
honrar  tsiik
Hopelchen  Ho’pelche’en (lugar de cinco pozos)
hora  ora
horadar  hool, poot
horca  hich’ kaak, bits’ kaal
horcajadas  héets méek’
horcón  okom
horizonte  chuun ka’an
hormiga  síinik
hormiga arriera  chak wayah kaab
hormigón  sáakal, jóoch’
hormiguero  nahil síinik, muul síinik
horno subterráneo  píib, píibil
horqueta  xa’ay, tóoxche’
horror  ha’as óol, hak’óol
hortelano  kanan pak’al, kalan pak’al
hospedar  k’aam u’ulab, k’ubenba
hospital  nah k’oha’an
hotel  nah u’ulab
hoy  behla’e’
hoyo  hool
hoyuelo  tuux
hoz  báat
huano  xa’an
huasteco  téenek
huaya  wayúum
hueco  hool
huella  pe’echak’
huérfano  ma’ yuum, ma’ na’
hueso  baak
hueso sacro  bo
huésped  u’ulab
huevo  he’, e’el
huir  púuts’ul, hóok’ol
huizache  k’i’ix (acassia pueblensis)
hule  k’i’ik’ che’, saats’
humanidad  wíinikil
humano  wíinik, máak, lu’um kaab
humear  luk’ul
húmedo  ch’uul
humildad  óotsilil
humilde  óotsil
humillar  t’oonkin, sublakkun
humo  buuts’
hundir  ts’aam, buul, búulul, tomchahal
huracán  chak iik’
huraño  k’o’ox
hurgar  loom, húul che’
hurón  sáabim
hurtar  ookol
hurto  ookol
husmear  úuts’ben, uuts’, ch’a’ book